İçerik Tablosu
Bari Nerededir, Tarihçesi ve Özellikleri
Bari, İtalya’nın güneydoğusunda, Adriyatik Denizi kıyısında yer alan ve Puglia (Apulia) bölgesinin başkentidir. Brindisi’nin kuzeybatısında, tarihi ve ekonomik olarak son derece önemli bir liman şehri olan Bari, antik çağlardan bu yana hem ticaretin hem de kültürün merkezlerinden biri olmuştur. Yaklaşık 327 bin kişilik nüfusuyla, güney İtalya’nın en büyük şehirlerinden biridir. Tarihsel derinliği, mimarisi, üniversiteleri ve uluslararası bağlantılarıyla Bari, hem geçmişin hem de günümüzün etkileyici şehirlerinden biridir.
Antik Çağ: Baryum’dan Bari’ye
Bari’nin tarihi MÖ 1500’lü yıllara kadar uzanır. Şehir, ilk olarak Etrüskler ve ardından Yunan kolonileri tarafından etkilenmiştir. Antik Yunanlar döneminde önemli bir yerleşim alanı olan şehir, Roma egemenliği döneminde “Baryum” adıyla anılmış ve MÖ 180’li yıllarda önemli bir liman olarak Roma belgelerinde yer almıştır.
Roma döneminde özellikle balıkçılık ve tuz ticareti, şehir ekonomisinin temel taşlarıydı. Roma yolları ve deniz ticaret ağları üzerinde stratejik bir konuma sahip olan Bari, Adriyatik’in doğusundaki illerle bağlantı sağlayan önemli bir ticaret limanı haline gelmiştir.
Orta Çağ: Sarazenlerden Normanlara
MS 9. yüzyılda Bari, kısa süreliğine Sarazenlerin (Arap deniz korsanları) egemenliğine girmiştir. Ancak 885 yılında Bizans İmparatorluğu tarafından geri alınarak Apulia valiliğinin merkezi yapılmıştır. Bizans döneminde dini ve kültürel olarak önem kazanan Bari, 1071 yılında Robert Guiscard önderliğindeki Normanlar tarafından fethedilmiştir.
1096 yılında Münzevi Peter, Birinci Haçlı Seferi’ni Bari’de vaaz etmiş, bu kutsal seferin katılımcılarından oluşan büyük bir Haçlı grubu Bari limanından yola çıkmıştır. Bu olay, Bari’nin Orta Çağ’da dini ve askeri bir üs olarak önemini artırmıştır.
1156 yılında, Kötü William olarak bilinen Sicilya Kralı tarafından büyük ölçüde tahrip edilen şehir, daha sonra İmparator II. Frederick döneminde yeniden inşa edilmiş ve adeta altın çağını yaşamıştır.
Rönesans ve Modernleşme
- yüzyıldan itibaren Bari, bağımsız bir dükalık olarak yönetilmiş, ardından Sforza ailesi döneminde Napoli Krallığı’na bağlanmıştır. 1558 yılında Napoli’ye katılan Bari, 1860 yılında İtalya’nın birleşmesiyle İtalyan Krallığı’nın bir parçası olmuştur. Bu süreçle birlikte şehir, modern şehirleşme hareketlerine dahil edilmiş ve özellikle 20. yüzyılın başlarında sanayi, eğitim ve ulaşım açısından gelişme göstermiştir.
Mimari ve Tarihi Yapılar
Bari’nin tarihi, kentsel yapısına yansımış durumdadır. Şehir üç ana bölgeden oluşur:
- Bari Vecchia (Eski Şehir): Yarımadada yer alan ve dar sokakları, tarihî kiliseleri, küçük meydanlarıyla Orta Çağ havasını koruyan bu bölüm, şehrin ruhunu yansıtır.
- Yeni Şehir: Modern yapılaşmanın ve ticaretin merkezi olan bölge, sahil boyunca uzanır.
- Sanayi Bölgesi: İç kısımda yer alır ve üretim tesisleriyle şehrin ekonomik kalbidir.
Tarihi yapılar arasında öne çıkanlar:
- San Nicola Bazilikası (1087): Bari’nin koruyucu azizi Aziz Nikolaos‘un kalıntılarını barındırmak üzere inşa edilen bu bazilika, Romanesk mimarinin en önemli örneklerinden biridir.
- Bari Katedrali: 12. yüzyıldan kalma bu yapı, dini mimaride şehrin diğer simgelerindendir.
- Castello Normanno-Svevo: II. Frederick tarafından yeniden inşa edilen kale, Gotik ve Norman mimarisinin izlerini taşır.
- Piazza del Ferrarese ve Piazza Mercantile: Şehir yaşamının merkezindeki bu meydanlar, tarihî yapılarla çevrilidir.
Eğitim, Kültür ve Uluslararası Bağlantılar
1924 yılında kurulan Bari Üniversitesi, özellikle ekonomi, hukuk ve tıp fakülteleriyle tanınır. Şehir aynı zamanda bir başpiskoposluk merkezidir ve arkeoloji müzesi, resim galerileri ve çok sayıda kültürel etkinliğe ev sahipliği yapar.
Fiera del Levante, her yıl düzenlenen uluslararası ticaret fuarıdır ve 1930’dan beri gerçekleştirilmektedir. Avrupa, Balkanlar ve Orta Doğu arasındaki ticaretin buluşma noktası olan bu etkinlik, Bari’nin ekonomik ve kültürel gücünü yansıtır.
Ulaşım ve Liman
Bari, doğu kıyısı demiryolu hattı üzerinde yer alır. Milano, Bologna gibi kuzey şehirlerinden Brindisi’ye kadar ulaşan tren yolları, Bari’yi önemli bir ulaşım merkezi haline getirmiştir.
Bari Palese Uluslararası Havalimanı, Avrupa’nın birçok noktasına direkt uçuşlar sağlar. Deniz yolu ulaşımı ise Adriyatik üzerindeki Porto Nuovo üzerinden sağlanır. Buradan Hırvatistan, Yunanistan, Arnavutluk gibi ülkelerle yoğun deniz bağlantısı vardır.
Ayrıca Bari, otoyollarla Napoli ve güney İtalya’nın diğer şehirlerine bağlanmaktadır. Bu ulaşım ağı, hem yerli hem de yabancı turistlerin şehre kolay erişimini sağlamaktadır.
Ekonomi ve Sanayi
Bari, geçmişte olduğu gibi günümüzde de bir tarım ve ticaret merkezi olarak önemini korumaktadır.
- Şarap, zeytinyağı, badem gibi yerel ürünlerin üretimi ve ihracatı yapılır.
- Gıda işleme, tekstil, baskı, tütün, kimya, inşaat malzemeleri, makine ve metal üretimi, başlıca sanayi dallarıdır.
- Petrol arıtma ve sülfür üretimi de ekonomide önemli bir yer tutar.
Porto Nuovo, şehirdeki en yoğun limanlardan biridir ve özellikle Balkanlar ve Orta Doğu ile yapılan dış ticarette büyük rol oynar.
Günümüzde Bari
2006 yılı verilerine göre 326.915 nüfusa sahip olan Bari, bugün hem sanayi hem turizm hem de eğitim alanlarında gelişmiş, güney İtalya’nın en önemli kentlerinden biri olmuştur.
Modern şehir yaşamı, kültürel mirasla bütünleşmiş bir şekilde devam etmektedir. Bari, hem deniz kenarında yaşamak isteyenler için huzurlu bir ortam, hem de girişimciler ve öğrenciler için dinamik bir şehir sunmaktadır.
Tarihiyle, mimarisiyle, denizi ve limanıyla Bari, geçmişi günümüze taşıyan, güney İtalya’nın parlayan yıldızlarından biridir.